MƏKKƏ DÖVRÜ
Nəcm: 62
1Sad/90[1]. Öyüd/şərəf sahibi Quran sübutdur ki, 3Biz onlardan əvvəl necə nəsilləri dəyişikliyə/dağıntıya uğratdıq. Onlar da dəvət olundular. Amma artıq qurtuluş vaxtı deyildi. 2Əksinə, o kafirlər bir qürur və bölünmə içindədirlər[2].
4,5Və içlərindən özlərinə bir xəbərdar edən gəldiyində çaşdılar. O kafirlər: “Bu bir sehrbazdır, çox-çox yalan söyləyən birisidir. O bu qədər tanrını, tək bir tanrımı etmiş? Bu həqiqətən çox təəccüblü bir şeydir!” – dedilər.
6–8Və içlərindən öndə gedənlər yürüdülər: “İlahlarınız üzərində dirənin və sözünüzdən, qərarınızdan dönməyin. Bu, həqiqətən, sizdən gözlənən bir şeydir! Biz bunu son/başqa bir dində eşitmədik, bu ancaq bir uydurmadır. Öyüd/Kitab aramızdan Onun üzərinəmi endirildi?” Əksinə, onlar, Mənim öyüdümdən/Qurandan yetərsiz bilik içindədirlər. Əksinə, onlar hələ əzabımı dadmayıblar.
9–11Yoxsa çox güclü və çox bağışlayan Rəbbinin mərhəmət xəzinələri onların yanındadırmı? Ya da bütün o göylərin, yerin və aralarında olanların mülkü onlarındırmı? Elə isə, burada, müxtəlif qruplardan əmələ gəlmiş, məğlubiyyətə uğramış bir ordu olan onlar, hər yolu sınaqdan keçirərək yüksəlsinlər, əllərindən gələn hər şeyi sınaqdan keçirsinlər!
12,13Onlardan əvvəl Nuhun qövmü, Ad, sütunlar sahibi, möhtəşəm orduları olan/görünməmiş işgəncələr edən[3] Firon, Səmud, Lutun qövmü və Əykə Əhli[4] də yalan saydılar. Bax budur, onlar, ayrı-ayrı üsyankarlıq edən qruplardır.
14Ancaq onların hamısı elçiləri yalan saydılar. Buna görə də əzabım haqq oldu. 15Və bunlar, göz açıb yumacaq qədər belə gecikməsi olmayan bir qışqırtıdan başqa bir şey gözləmırlər.
16Və dedilər ki: “Rəbbimiz! Hesab günündən əvvəl, bizim əzabdan payımızı bizə təcili ver!”
(38/38, Sad/1–16)
Nəcm: 63
17Sən onların dediklərinə səbr et və güclər sahibi, qulumuz Davudu xatırla. Şübhəsiz, o, Rəbbinə çox-çox dönən idi.
18Həqiqətən Biz dağlara boyun əydirdik/quruluş olaraq insanlara fayda verə biləcək şəkildə yaratdıq. Hər zaman özüylə birlikdə Allahı nöqsanlıqlardan arındırırdılar.
19Quşların da hamısını ona boyun əydirmişdik/Davudun və insanların faydalanacağı şəkildə yaratmışdıq. Hamısı ona xidmət edirdi. 20Biz onun mülkünü də yaxşılaşdırdıq. Və ona qadağanları və haqqı batildən ayıran sözü söyləmək imkanını verdik.
21Və sənə bu şikayətçilərin xəbəri gəldimi? O zaman ki, onlar mehraba/Davudun özəl evinə gəlib girmişdilər.
22,23Davudun yanına girdiklərində o, onlardan qorxmuşdu. Ona: “Qorxma! Biz iki şikayətçiyik. Birimiz digərimizə haqsızlıq etdik. İndi sən aramızda haqq ilə hökm ver, haqsızlıq etmə və bizi doğru yola yönəlt” – dedilər. Birisi də dedi ki: “Bax budur, o, mənim qardaşımdır. Onun doxsan doqquz qoyunu, mənim isə bir tək qoyunum var. Belə olduğu halda: “Onu da mənə ver” – dedi və mübahisədə mənə üstün gəldi/müzakirədə məni məğlub etdi”.
24Davud dedi ki: “Doğrusu o, sənin bir qoyununu öz qoyunlarına qatmaq istəməsi ilə sənə haqsızlıq etmişdir. Həqiqətən də ortaqların, bir cəmiyyətdə yaşayanların çoxu, tam əmin olun ki, bir-birlərinə haqsızlıq edirlər. Ancaq iman edənlər və eyni zamanda quruculuq yolunda fəaliyyət göstərənlər haqsızlıq etməzlər. Amma onlar da nə qədər azdır!” Və Davud, Bizim onu bir sıra sıxıntılarla imtahan edərək arınmış hala gətirdiyimizə/yetkinləşdirdiyimizə qəti qənaət gətirdi və anladı. Dərhal Rəbbindən bağışlanma dilədi, ortaq qoşmaqdan uzaq olaraq, yerə qapandı və döndü.
25Biz də onun üçün bunu bağışladıq/Biz də onu bağışladıq. Bax budur, belə! Şübhəsiz, yanımızda onun üçün bir yaxınlıq və gözəl bir dönüş yeri vardır.
26Ey Davud! Həqiqətən Biz səni bu yerdə keçmiş idarəçinin yerinə idarəçi etdik. O halda insanlar arasında haqq ilə hökm ver/haqsızlıq və qarışıqlığı aradan qaldırıb, ədaləti təmin et. Kefə, istəyə uyma. O təqdirdə səni, Allahın yolundan azdırar. Tam əmin olun ki, Allah yolundan azanlara/hesab gününü nəzərə almadıqlarına görə, çox şiddətli bir əzab vardır.
30Davuda Süleymanı da bəxş etdik. (O) nə gözəl quldu! Şübhəsiz, o, Rəbbinə çox-çox dönəndi.
31O zaman ki, ona, axşam çağı, yaxşı cins və yorğa yerişli atlar göstərilmişdi; 32“Mən, xeyir/sərvət, mənfəət sevgisini, Rəbbimi xatırlatdığına görə sevdim. Sonunda onlar pərdənin arxasına girdilər. 33“Geri gətirin onları mənə!” – dedi. Dərhal onların ayaqlarını, boyunlarını sığallamağa başladı.
34,35And olsun ki, Biz Süleymanı da cürbəcür əngəllərdən, sıxıntılardan keçirərək, saflaşdırmışdıq/yetkinləşdirmişdik. Və taxtının üzərinə bir cəsəd buraxmışdıq. Sonra o, döndü: “Ey Rəbbim! Məni qoru/mənə maddi və mənəvi pislik bulaşdırma və mənə, məndən sonra heç kimsəyə yaraşmayacaq bir mülk bəxş et/bağışla! Şübhəsiz ki, Sən bolluq bəxş edənsən/bağışlayansan” – dedi.
36–38Buna görə Biz də onun istəyi ilə, istədiyi yerə rahatlıqla axıb gedən küləyi, şeytanları/bütün dalğıc və quruluş (dizayn) ustalarını və zəncirlərə bağlanmış olan digərlərini onun əmrinə verdik.
39Bax budur, bu Bizim saysız-hesabsız ehsanımızdır. Artıq sən diləyərsən başqalarına ver və ya verməyib saxla.
40Şübhəsiz ki, onun üçün yanımızda bir yaxınlıq və gözəl bir dönüş yeri vardır.
41Qulumuz Eyyubu da xatırla! Bir zaman o, Rəbbinə səslənmişdi: “Şeytan mənə ağrı, çətinlik, bəla və sıxıntı toxundurdu”.
42“Dərhal, sürətlə, piyada olaraq oradan uzaqlaş! Bax budur, yuyunulacaq bir yer, soyuq içki!”
43Və Biz ona ailəsini və onlarla birlikdə olanların bir mislini daha, tərəfimizdən bir mərhəmət və qavrama qabiliyyəti olanlar üçün bir ibrət olaraq, bəxş etdik.
44“Və əlinə bir tutam/çimdik ot məsafəsindəki sərmayəni/ədviyyatçılıq üçün nanə, reyhan dəstəsi al, onunla dərhal, ruzi aramaq üçün səfərə çıx və qərarsız olma, doğru yoldan azma, günah işləmə”. Həqiqətən, Biz onun səbirli biri olduğunu gördük. O, nə gözəl quldu! Şübhəsiz, o, Rəbbinə çox-çox dönəndir.
45Güc və uzaqgörənlik sahibi qullarımız İbrahimi, İshaqı və Yəqubu da xatırla!
46Şübhəsiz, Biz onları “Yurd düşüncəsi/azad vətən həsrəti” saflığı ilə saflaşdırdıq, arı-duru hala gətirdik. 47Və şübhəsiz, onlar yanımızda seçilmiş ən xeyirlilərdəndir. 48İsmayılı, əl-Yəsəi və Zül-Kifli də an. Hamısı da xeyirlilərdəndir.
(38/38, Sad/17–26, 30–48)
Nəcm: 64
27Və Biz göy üzünü, yer üzünü və aralarında olanları boşuna yaratmadıq. Bu, kafirlərin zənnidir. Cəhənnəm atəşinə görə bu kafirlərin vay halına!
28Yoxsa Biz iman edən və həmçinin saleh əməl işləyənləri yer üzündəki o pozğunçular kimimi edərik? Yoxsa o, Allahın qoruması altına girən kəsləri din-iman tanımayıb, pisliyə batanlar kimimi edərik?
29Bu, təmiz ağıl/sağlam düşüncə sahibləri onun ayələrini düşünsünlər və öyüd alsınlar deyə, sənə endirdiyimiz bərəkətli bir kitabdır[5].
49–52Bax budur, bu, bir öyüddür/şərəfdir/xatırlatmadır. Şübhəsiz ki, Allahın qoruması altına girənlər üçün gözəl bir dönüş yeri/içlərində söykənərək, bir çox meyvə və içkilər istədikləri və yanlarında da hamısı eyni yaşda, gözləri qarşılarındakından başqasını görməyən xidmətçilərin olduğu, qapıları özlərinə açılmış olan Ədn cənnətləri vardır.
53Bax budur, bu, hesab günü üçün sizə vəd ediləndir. 54Heç şübhəsiz ki, bax budur, bu, Bizim ruzimizdir – o heç vaxt tükənən deyil.
55,56Bax, budur! Şübhəsiz, azgınlar üçün də ən pis dönüş yeri/özünə söykəndikləri cəhənnəm vardır. O nə pis yataqdır! 57Bax budur, o qaynar su və irindir. Artıq onu dadıb dursunlar!
58Və onun şəklində olan cüt-cüt digərləri vardır. 59Bax budur, bunlar da sizinlə birlikdə, atılarcasına girən bir qrupdur. Onlara bir rahatlıq yoxdur. Şübhəsiz, onlar cəhənnəmə atıldılar/sallandılar.
60Deyərlər ki: “Xeyr, əslində sizə mərhəba/salam/sabah yoxdur. Cəhənnəmi önümüzə siz gətirdiniz. O nə pis bir dayanacaqdır!”
61Deyərlər ki: “Rəbbimiz! Bizim önümüzə bunu kim gətirdisə, onun atəşdəki əzabını qat-qat artır!”
62Və yenə deyərlər ki: “Özlərini pislərdən saydığımız bir sıra insanları niyə görə bilmirik? 63Biz onları lağa qoymuşduq/alçaltmışdıq. Yoxsa gözlər onlardan yanmı keçdi?”
64Şübhəsiz ki, bu, atəş əhlinin bir-biri ilə mübahisəsi/şikayət etməsi gerçəkdir.
(38/38, Sad/27–29, 49–64)
Nəcm: 65
65,66De ki: “Mən ancaq bir xəbərdarlıq edənəm. Və O, bir tək və qəhredici, göylərin, yerin və ikisi arasında olanların Rəbbi, çox güclü, çox bağışlayıcı olan Allahdan başqa tanrı yoxdur”.
67De ki: “O/Quran, çox böyük, vacib bir xəbərdir. 68Siz ondan üz çevirirsiniz. 69Onlar bir-birləri ilə müzakirə edərkən, mənim “ən üstün şeylərin doldurulduğu/Qurana[6] dair bir məlumatım yox idi. 70Ancaq mən, bəli mən, açıq-aşkar bir xəbərdarlıq edən olduğum üçün, mənə vəhy edilir”.
(38/38, Sad/65–70)
Nəcm: 66
71,72O zaman ki, Rəbbin bir zaman kainatdakı güclərə[7]: “Şübhəsiz, Mən palçıqdan bir bəşər əmələ gətirəcəyəm. Onu düzgünləşdirib bilikli hala gətirdiyim[8] zaman dərhal ona boyun əyib, təslim olun” – demişdi.
73,74Buna görə də İblisdən/düşüncə qabiliyyətindən[9] başqa, kainatdakı güclərin hamısı birlikdə boyun əyib, təslimiyyət göstərdilər, İblis yekəxanalıq etdi və o, özünü görməməzliyə qoyanlardan idi.
75Allah: “Ey İblis! O, Mənim iki əlimlə/qüdrətimlə yaratdığıma boyun əyib, təslim olmağına nə mane oldu? Yekəxanalıqmı etdin? Yoxsa yüksək dərəcələrdə məqam tutanlardanmı oldun?” – dedi.
76İblis dedi ki: “Mən ondan xeyirliyəm. Məni enerjidən, onu isə maddədən[10] yaratdın”.
77,78Allah: “Dərhal çıx oradan, artıq sən, tam bil ki, qovulmusan. Çünki qatilin, əsilsiz söz və düşüncə törədənin, qaranlığa daş atanın təkisən. Əlbəttə, xeyirdən uzaq tutmağım da, qarşılaşma gününə qədər sənin üzərindədir” – dedi.
79İblis: “Rəbbim! O halda təkrar dirildiləcəkləri günə qədər mənə möhlət ver” – dedi.
80,81Allah: “Haydı, sən müəyyən olunmuş bir vaxta qədər möhlət verilənlərdənsən” – dedi.
82,83İblis: “Elə isə ən üstün, ən güclü, ən şərəfli, məğlub edilməsi mümkün olmayan/mütləq qalib olmağına and içirəm ki, mən onların hamısını, içlərindən arıdılmış qulların istisna olmaqla, mütləq azdıracağam” – dedi.
84Allah dedi ki: “Doğru budur. Mən də bu doğrunu söyləyirəm: “85And olsun, cəhənnəmi, tam əmin ol ki, səninlə və sənə uyanların hamısı ilə – hamınızla dolduracağam”.
(38/38, Sad/71–85)
Nəcm: 67
86De ki: “Mən Quranın əvəzinə sizdən bir qarşılıq istəmirəm. Mən uydurub deyənlərdən/özbaşına bir şeylər uyduranlardan, sıxıntı gətirənlərdən, başa iş açanlardan da deyiləm. 87Quran, bütün aləmlər üçün bir öyüddür ancaq. 88Və bir zaman sonra onun müdhiş xəbərini mütləq biləcəksiniz”.
(38/38, Sad/86–88)
[1]Quranda bir çox surənin “kəsik, bağlantısız hərflər” ilə başladığı görünür. Müxtəlif araşdırmaçılar bu hərflərin mütəşabih, bir şifrə, bir sözün qısaldılmış şəkli, bəzi sözlərin ilk hərfi və ya son hərfi olduğu kimi görüşlər irəli sürmüşlər. Fikrimizcə, bu hərflər, “elan” [diqqət, gözünüzü açın] sözü kimi bir xəbərdarlıq işarəsidir və telefon danışmalarındakı “alo!” səslənməsi kimi diqqəti, oxunacaq ayələrə çəkməkdədir. Həmçinin, Quranın riyazi quruluşundakı vacib olan ünsürlərdən biridir. Həmçinin bu hərflər, ola bilər ki, rəqəmsal bir dəyər də ifadə edir. Çünki Quran endiyi dövrdə, ərəblər arasında rəqəmlər hələ icad edilməmişdi, rəqəm yerinə hərflər istifadə olunurdu. Rəqəm yerinə hərf istifadə olunmasına “Əbcəd” hesabı deyilir. Biz kəsik hərflərin yanında rəqəmsal dəyərlərini də göstərdik. Rəqəmsal dəyərlər ilə nəyin qəsd edilmiş ola biləcəyi nöqtəsində də hələ bir qənaətə gəlməmişik. “Əbcəd” hesabının, Quranın endiyi dövrlərdə rəqəm yerinə istifadə edilmiş olmasından başqa, hər hansı bir xüsusiyyət və özəlliyi yoxdur. Bu kəsik hərflərlə əlaqədar hələ qaneedici bir araşdırma meydana çıxarılmamış olub, mövcud əsərlərdə də keçmişlərin təqdim etdiklərindən başqa bir bilik mövcud deyil. Bu məsələnin tam aydınlığa qovuşması da, digər bir çox məsələ kimi, dürüst, səmimi və könüllü Quran araşdırmaçılarını gözləyir.
[2]Texniki xüsusiyyətə uyğun olaraq, ayələrin sıralanması, tərcümədə 1, 3, 2 şəklində tərtib edilərək, təqdim edilmişdir.
[3]“Dirəklər sahibi” ifadəsi, klassik Ərəbcədə keçmiş bir bədəvi terminidir. Deyim olaraq, “güclü bir nüfuz”, yaxud “sarsılmaz, yıxılmaz bir güc”dən məcaz olaraq istifadə edilirdi. Bir bədəvi çadırını dik tutan dirəklərin sayı, o çadırın böyüklüyündən asılı idi. Çadırın böyüklüyü, hər zaman çadır sahibinin statusu və gücünə görə dəyişilirdi. Buna görə də, güclü bir qəbilə rəisi üçün çox zaman “saysız dirəklər üstündə duran çadırın sahibi” kimi tanıdılırdı.
[4]Əykə əhli, “Qırmızı dəniz sahillərindəki Mədyən şəhərində yaşayan cəmiyyət”– dir. Əykə, “ağaclıq, ağacları bir–birinə sarmaşıb, dolaşmış olan bir meşə” deməkdir. Bu cəmiyyət, iqlimi son dərəcə gözəl, səmərəli bir ərazidə yaşayırdılar.
[5]Rəsmi Düzülüşdəki 27–29-cu ayələrdən ibarət olan paraqraf, məna tamlığına uyğun olaraq, 48–ci ayə ilə 49–cu ayələrin arasında tərtib edildi.
[6]Ayədəki “mələ” sözünün əsas mənası, “dolu olan” [anbar] deməkdir. Zaman içərisində “rəislər/başçılar, bir cəmiyyətin öndə gedənləri, cəmiyyətin səxavətliləri” için də məcazən istifadə edilmişdir. Bu insanlara “mələ” deyilməsi, onların bilik, təcrübə və anlayışla dolu olduqlarına görədir. Qədim müfəssirlər, “mələ” sözünün “rəislər, öndə gedənlər” [şura] şəklindəki məcazi mənasından yola çıxaraq, ayədəki “əl–mələil–əla” ifadəsindəki “ə‘la” [uca] sifətinə görə “uca şura” olaraq, dəyərləndirmişlər. Ancaq, bu uca şuranın nə olduğu haqqında ortada sağlam bir dəlil olmadığından, bunların “göylərdəki mələklər”, “kərrubiyun/mukarrəbun” [Allaha ən yaxın olan mələklər] olduqlarına dair əsassız bir sıra görüşlər irəli sürmüşlər. Amma iş bununla qalmamış, Allahın yaxınlığındakı mələklərin [uca şuranın] söhbətlərini dinləmək üçün şeytanlar da göylərə çıxarılmış və orada ulduzlarla bombardımana tutulmuşlar.
Bizim fikrimizcə isə, sözün mənası “uca dolu, uca anbar” demək olan “mələ–i əla” ilə nəzərdə tutulan, “vəhydir, Quran ayələri”–dir. Çünki Quran, hər kəsin ehtiyacını qarşılayacağı hər şey ilə dop-doludur. Hər kəsin ehtiyac duyduğu/duyacağı biliklər, əskiksiz olaraq, Quranda yığılıb toplanmışdır. Quranın içindəkilər adi-sadə şeylər olmayıb, ən dəyərli, ən uca şeylərdir. Əslində 69–cu ayənin əvvəli və sonrası yaxşı anlaşıldığında, “mələ–i əla” ifadəsi ilə “Quran”ın nəzərdə tutulduğu anlaşılır. Belə ki, 70–ci ayədə “vəhy edildiyi” bildirilən və 68–ci ayədə də kafirlərin “üz döndərdikləri” şey Qurandır. İndiyə qədər təhlilini etğiyimiz surələrdə daima gördüyümüz və aşağıdakı ayələrdə də görəcəyimiz kimi, müşriklər daima Quranı mübahisə mövzusu etmişdilər. Təfsilatlı məlumat Təbyinul – Quranda verilmişdir.
“Mələ–i əla” ifadəsi, Saffat/8–də də yer almış və orada da “uca anbar” mənasında və Quranın bir xüsusiyyəti olaraq, zikr edilmişdir.
[7]Məlaikə və bunun təki olan mələk, omonim sözlərdir. Həm “elçi göndərmək” mənasına gələn “uluk” kökündən, həm də “qüvvət, idarəetmə gücü” mənasındakı “məlk” kökündən törəmiş ola bilər. “Elçi göndərmək” mənasına gələn “uluk” kökündən törəmiş “mələk”, məlaikə sözləri, “peyğəmbərləri, vəhy ayələrini” ifadə edərlər. “Məlk” kökündən gələn mələk, məlaikə sözləri isə “təbiətdəki maddi və enerjik bütün gücləri” ifadə edər. Təsbitlərimizə görə, Quranda keçən bu sözlər, hər iki kökdən də törəmiş və törədiyi kökün mənasına uyğun olaraq, fərqli mənalarda istifadə edilmişdir. Yəni “məlaikə” sözü, Quranda bəzən birinci mənada, bəzən də ikinci mənada istifadə edilmişdir. Sözün Quranda hansı mənada istifadə edildiyi isə, yer aldığı bölmənin söz axışından ayırd edilə bilir.
Mələk sözü ilə əlaqədar geniş açıqlama Təbyinul-Quranda verilmişdir.
[8]“Ruhun üfürülməsi/üflənməsi” ifadəsi, “Allahın insanı bilikləndirməsi, ona vəhy göndərməsi, az bir bilik verməsi, bilgi qoxlatması” mənasına gəlir. Burada, Hicr/29 və Səcdə/9–da yaradılmış insanın biliklənmə, ilk vəhyi alma, ilk elçi göndərmə mərhələsi izah edilir. Müfəssəl məlumat Təbyinul–Quranda verilmişdir.
[9]Ayənin orijinalındakı ifadə, “bu, qovulmuş şeytanın sözü deyildir” şəklindədir. Şeytan, söz mənası olaraq “haqqdan uzaq olan” deməkdir. Anlayış olaraq isə, “haqqa və ağla zidd hərəkət edən hər cür insan, güc və qurumun ortaq və xarakteristik adı”dır.
Şeytanın kimlər və ya nələr ola biləcəyi, özəllikləri və ayırd edici xüsusiyyətləri Quranda təfərrüatlı olaraq mövcuddur. Qurana görə Şeytan: a) Haram yeməyi, haqsız qazanc əldə etməyi məsləhət görən/əmr edən, b) Pislik, həyasızlıq etməyimizi və Allaha qarşı bilmədiyimiz şeyləri söyləməyimizi təlqin edən, c) Bizi yoxsulluqla qorxudan, d) Bizi əsassız, boş düşüncələrə salan, e) Allahın yaratdıqlarını dəyişdirməyi əmr edən, f) Aldatmaq üçün bizə parlaq sözlər pıçıldayan, g) Vəsvəsə verib, qızışdıran, zehin bulandıran, h) Etdiyimiz əməllərimizlə bizi, lazımsız hərəkətlərə sövq edən, i) Bizi azdıran, j) İçki/narkotik və qumarla insanlar arasına düşmənçilik və kin salmaq istəyən, k) Bizi Allahı anmaqdan və Ona qulluq etməkdən çəkindirmək istəyən insan və güclərdir.
“Qovulmuş şeytan”, “inadkar şeytan” ifadələri də Quranda “İblis” üçün işlədilir. “İblis” isə, “insanın düşünmə qabiliyyəti”dir. Quranda İblis, gözə görünməyən, insanın zehnində vəsvəsə verən, xam düşüncələr törədən, insanlara ətraflarından yanaşan, təsirlə fəaliyyətə keçən, təsirsiz sahələrdə fəaliyyət göstərə bilməyən, canlılardan sadəcə insanda olan, insana boyun əyməyən, enerjidən yaradılmış bir güc, bacarıq olaraq tanıdılır. Quranda bu bacarıq insanlaşdırılaraq, işlədilir. Geniş məlumatı “Təbyinül-Quran”dan almaq olar.
[10]Torpaq maddəni, atəş enerjini təmsil edir. Müfəssəl məlumat Təbyinul–Quranda verilmişdir.
