MƏDİNƏ DÖVRÜ
Nəcm: 465
1Səndən döyüşün qənimətləri/artıq qazancları haqqında soruşurlar. De ki: “Ənfal/qənimətlər/artıq qazanclar Allah və Elçisi/cəmiyyət üçündür. Ona görə də siz möminlərsinizsə, Allahın qoruması altına girin, aranızdakı münasibətləri düzəldin, həmçinin Allaha və Elçisinə itaət edin.
2–4Heç şübhəsiz, möminlər ancaq Allah anıldığı zaman ürəkləri ürpərən, Onun ayələri özlərinə oxunduğu zaman iman baxımından güclənən, həmçinin yalnız və yalnız Rəbbinə nəticəsini həvalə edən, salaatı iqamə edən və Bizim özlərinə ruzi olaraq verdiyimiz şeylərdən Allah yolunda xərcləyənlərdir. Bax budur, bunlar həqiqətən inananların, məhz özləridir. Onlara Rəbbi qatında dərəcələr, bağışlama və hörmətli bir ruzi vardır.
(88/8, Ənfal/1–4)
Nəcm: 466[1]
5,6Və onlar doğru açığa çıxdıqdan sonra, sanki göz görə-görə, Rəbbinin səni, doğru ilə evindən çıxardığı kimi ki, şübhəsiz, möminlərdən bir qismi də qətiliklə xoşlanmırdılar, özləri ölümə sürüklənirlərmiş kimi, doğru haqqında səninlə mübahisə edirdilər.
7,8Və həmçinin Allah sizə iki dəstədən birinin qətiliklə sizin olacağını vəd edirdi. Siz isə şanı və şərəfi olmayan/talandan əldə olunmuş şeylərin özünüzün olmasını istəyirdiniz. Allah da kəlmələri ilə haqqı yerinə oturtmaq və günahkarların xoşuna getməsə də, doğrunu ortaya çıxarmaq və batili yox etmək üçün kafirlərin kökünü kəsmək, haqq dini bərqərar etdirmək istəyirdi.
9Həmçinin siz Rəbbinizdən kömək diləyirdiniz və Rəbbiniz: “Şübhəsiz, Mən, bax budur, xəbərçi ayələrdən minlərlə ard-arda göndərərək, kömək edirəm” – deyə qarşılıq vermişdi.
10Bunu da Allah sırf sizə bir müjdə olsun və bununla qəlbləriniz aram tapsın deyə etmişdi. Və kömək ancaq Allah qatındandır. Şübhəsiz ki, Allah ən üstün, ən güclü, ən şərəfli, məğlub edilməsi mümkün olmayan/mütləq qalib olandır, ən yaxşı qayda qoyan, pozulmağı yaxşı əngəlləyən/sağlamlaşdırandır.
11Həmçinin Rəbbiniz yenə Öz qatından bir zəmanət olaraq, sizi yüngül bir yuxuya daldırırdı. Sizi özü ilə təmizləmək, pis niyyətli insanın pisliyini/zərərini sizdən qaldırmaq, ürəklərinizə qüvvət vermək və ayaqlarınızı sabitləşdirmək/ayaqlarınızın yerə sağlam basması üçün göydən üzərinizə bir su endirirdi.
12Və həmçinin Rəbbin təbii gücləri tənzimləyirdi: “Şübhəsiz, Mən sizinlə birlikdəyəm. Haydı, inanmış insanlara səbat verin. Mən kafirlərin ürəyinə qorxu salacağam, dərhal boyunların üstünə vurun, onlardan bütün barmaq uclarına/oynaqlara da”
13Bax budur, kafirlərin bu cəzalandırılması Allaha və Elçisinə qarşı çıxdıqlarına görədir. Və kim Allaha və Elçisinə qarşı gələrsə, bilsin ki, Allah əzabı çox çətin olandır.
14Bax budur, artıq bunu dadın. Şübhəsiz ki, Axirətdə kafirlər üçün atəşin əzabı da vardır.
(88/8, Ənfal/5–14)
Nəcm: 467
15Ey iman edənlər! Kafirlər toplandıqları vaxt onlarla qarşılaşsanız, dərhal onlardan üz döndərməyin.
16Və belə bir gündə hər kim onlardan təkrar qayıdıb döyüşmək üçün geri çəkilmək və ya digər bir səfdə yenidən iştirak etmək halları istisna olmaqla, üz döndərərsə/qaçarsa, qətiliklə, Allahdan bir qəzəbə uğramış olar və onun çatacağı yer cəhənnəmdir. Ora isə nə pis bir dönüş yeridir.
17Artıq onları siz öldürmədiniz, lakin onları Allah öldürdü. Atdığın zaman da sən atmadın, lakin Allah atdı. Və bu möminləri gözəl bir bəla ilə bəlaya düçar etmək/gözəl şəkildə sınamaq üçün idi. Şübhəsiz ki, Allah ən yaxşı eşidəndir, ən yaxşı biləndir.
18Bax budur! Şübhəsiz ki, Allah kafirlərin tələsini zəiflədəndir.
19Fəth istəyirsinizsə, budur, sizə fəth gəlmişdir. Və əgər son verərsinizsə, bu da sizin üçün daha yaxşıdır. Yox əgər dönərsinizsə, Biz də dönərik. Hər nə qədər qövmünüz çox olsa da, sizə heç bir şəkildə, heç bir zaman faydası olmayacaq. Və şübhəsiz ki, Allah möminlərlə birlikdədir.
(88/8, Ənfal/15–19)
Nəcm: 468
20Ey iman edənlər! Allaha və Elçisinə itaət edin, eşitdiyiniz halda, ondan üz çevirməyin! 21Vəhyə qulaq asmadıqları halda: “Eşitdik/vəhyə qulaq verdik” – deyənlər kimi də olmayın!
22Şübhəsiz ki, yer üzündə dolaşan canlıların Allah qatında ən pisi, ağlını işlətməyən bu karlar və lallardır.
23Və əgər Allah onlarda xeyir olduğunu bilsəydi, qətiliklə onlara eşitdirərdi. Və əgər eşitdirsəydi, yenə də onlar geri çəkilənlərin məhz özü olaraq, geri dönərdilər.
24Ey iman edənlər! Elçi sizi, sizə həyat verəcək şeylərə çağırdığı zaman Allaha və Elçiyə qarşılıq verin. Və bilin ki, Allah insan ilə onun qəlbi arasına girər. Və siz, tam qətiliklə, Onun hüzurunda toplanacaqsınız.
25Və sadəcə sizdən öz nəfslərinə/mənliklərinə haqsızlıq edənlərə isabət etməyən ictimai atəşlərdən qorunun və bilin ki, heç şübhəsiz ki, Allahın əzabı çətindir.
26Və xatırlayın ki, bir zaman siz sayca az idiniz, yer üzündə zəifləmişdiniz, insanların sizi yaxalamasından qorxurdunuz da. Allah, özünüzə verilən nemətlərin qarşılığını ödəyərsiniz deyə, sizə sığınacaq vermişdi, sizi köməyi ilə gücləndirmişdi və sizə təmiz-xoş ruzilərdən vermişdi.
27, 28Ey iman edənlər! Allaha və Elçiyə xəyanət etməyin. Bilə-bilə öz əmanətlərinizə də xəyanət etməyin. Şübhəsiz ki, mallarınız və övladlarınız, qətiliklə sizin üçün bir imtahan vasitəsidir. Və Allah qatında çox böyük mükafat olduğunu qətiliklə bilin.
29Ey iman edənlər! Allahın qoruması altına girərsinizsə, O, sizə haqqı batildən ayırd edəcək bir anlayış verər və sizdən pisliklərinizi örtər və sizi bağışlayar. Allah çox böyük ərməğan sahibidir.
(88/8, Ənfal/20–29)
Nəcm: 469
30Və həmçinin bir zaman, bu kafirlər, səni tutub bağlamaq, öldürmək və ya sürgün etmək üçün sənə tələ qururdular. Və onlar tələ qurarkən, Allah da onları cəzalandırırdı. Və Allah, cəzalandıranların ən xeyirlisidir.
31Onlara ayələrimiz oxunduğu zaman isə: “Eşitdik, istəsək bunun kimisini biz də söyləyərik, bu, keçmiş cəmiyyətlərin əfsanələrindən başqa bir şey deyildir” – demişdilər.
32Bir vaxt da onlar: “Ey Allahım! Əgər bu, Sənin qatından gəlmiş bir haqqın/gerçəyin məhz özüdürsə, heç durma, üstümüzə göydən daşlar yağdır və ya bizə çox ağır bir əzab ver” – demişdilər.
33Halbuki, sən içlərində ikən, Allah onlara əzab edəcək deyildi. Bağışlanma dilədikləri müddətcə də, Allah onlara əzab edən deyildir.
(88/8, Ənfal/30–33)
Nəcm: 470
34Və onların, özləri Məscidi-Haramın – toxunulmaz qılınmış ilahiyyat təhsili mərkəzinin fəaliyyətini təmin edən rəhbərləri/quruluşun idarəçiləri olmadıqları halda, ondan uzaqlaşırlarkən, Allahın onlara əzab etməməsi üçün nələri var? Onun fəaliyyətini təmin edən rəhbərləri/quruluşun idarəçiləri, sadəcə Allahın qoruması altına girmiş insanlardır. Lakin onların çoxu bilmirlər.
35Və onların Beytin/Kəbənin yanında “dəstək vermələri”, sadəcə fit çalmaq və əl çırpmaqdır, bir göstərişdir. Belə isə küfr etdiyinizə görə əzabı dadın!
36,37Şübhəsiz, mallarını insanları Allahın yolundan ayırmaq üçün xərcləyən kafirlər yenə də onu sərf edəcəkdirlər. Sonra onlar peşman olacaqlar. Sonra da onlar Allahın, murdarı təmizdən ayırd etməsi üçün və murdar qismini bir-biri üzərinə mindirib, hamısını bir yerə yığması, sonra da hamısını birdən cəhənnəmə qoyması üçün məğlub ediləcəklər. Və kafirlər cəhənnəmə toplanacaqlar. Bax budur, məhz bunlar itkiyə, zərərə uğrayıb, acı çəkənlərin içində qalanlardır.
38Kafirlərə de ki: “Əgər bu işə son verərlərsə, daha öncə etdikləri bağışlanacaq. Yenə də dönərlərsə, qətiliklə öncəki başçılı cəmiyyətlərə tətbiq edilən qaydalar davam etmiş olar”.
(88/8, Ənfal/34–38)
Nəcm: 471
39Və insanları dindən çıxarma fəaliyyəti sona çatıb, din tamamilə Allahın oluncaya qədər, onlarla döyüşün. Artıq əl çəkərlərsə, bilinsin ki, şübhəsiz, Allah onların etdiklərini ən yaxşı görəndir.
40Və əgər onlar geri çəkilərlərsə, artıq siz, şübhəsiz ki, Allahın kömək edən, yol göstərən, qoruyan yaxınınız olduğunu bilin. O, nə gözəl köməkçi, yol göstərici, qoruyucu yaxın, nə gözəl dəstəkləyəndir!
41Yenə bilin ki, əgər siz Allaha, haqq ilə batilin ayrıldığı o gün/iki ordunun qarşı-qarşıya gəldiyi Bədir günü, qulumuza endirdiyimiz ayələrə iman etmişsinizsə, hər hansı bir şeydən qənimət olaraq əlinizə keçirdiyimiz şeylər… Artıq onların beşdə biri Allah, Elçi, yaxınlığı olanlar/yurdlarından çıxarılan imkansızlar, yetimlər, acizlər və yolda qalmışlar üçündür. Və Allah, hər şeyə qadirdir.
42Həmçinin siz vadinin yaxın bir yamacında, onlar isə uzaq yamacında idilər. Karvan isə sizdən daha aşağıda idi. Lakin siz onlarla sözləşmiş olsaydınız da, görüşmə yerində qətiliklə aranızda anlaşılmazlıq olardı. Lakin olmalı işi Allahın yerinə yetirməsi üçün; dəyişikliyə/dağıntıya uğrayan açıq-aşkar bir dəlil gördükdən sonra dağıntıya uğrasın, sağ qalanlar isə yenə açıq-aşkar bir dəlildən sonra yaşasın deyə… Şübhəsiz, Allah ən yaxşı eşidəndir, ən yaxşı biləndir.
43Həmçinin o vaxtlar Allah sənə yuxunda onları az göstərirdi. Əgər Allah, onları sənə çox göstərsəydi, qətiliklə qorxmuşdunuz və döyüş barəsində anlaşılmazlığa düşmüşdünüz. Lakin, Allah təhlükəsizlik təmin etdi. Şübhəsiz ki, O, könüllərdə olanı ən yaxşı biləndir.
44Və həmçinin olmalı olan bir işi həyata keçirmək üçün onlarla qarşılaşdığınız vaxt, onları sizin gözünüzə az göstərirdi. Sizi də onların gözlərində azaldırdı. Və işlər, yalnız və yalnız Allaha döndərilir.
(88/8, Ənfal/39–44)
Nəcm: 472
45Ey iman edənlər! Uğur/zəfər qazanmağınız üçün bir camaat ilə qarşılaşdığınız zaman səbatlı olun və Allahı çox-çox anın.
46Yenə Allaha və Onun Elçisinə itaət edin, bir-birinizlə çəkişməyin. Sonra qorxuya qapılarsınız və gücünüz/canınız gedər. Və səbr edin. Şübhəsiz ki, Allah səbr edənlərlə birlikdədir.
47Göstəriş olsun deyə hərəkət edən/özlərini camaata göstərmək üçün yurdlarından çıxan və Allah yoluna əngəl qoyan insanlar kimi də olmayın. Və Allah onların etdiklərini hərtərəfli əhatə edəndir.
(88/8, Ənfal/45–47)
Nəcm: 473
48,49Həmçinin o münafiqlər və qəlblərində xəstəlik olan/düşüncəsi pozuq insanlar: “Bu adamları dinləri aldatdı” – dedikləri zaman o pis niyyətli başçı, onlara əməllərini cazibəli göstərmiş və onlara: “Bu gün sizi insanlardan məğlub edəcək kimsə yoxdur və mən də sizin köməkçinizəm” – demişdi. Sonra isə iki camaat bir-biri ilə qarşılaşdıqları zaman o, dönüb qaçaraq: “Şübhəsiz ki, mən sizdən uzağam. Şübhəsiz ki, mən sizin görmədiyinizi görürəm, Şübhəsiz ki, mən Allahdan qorxuram” – dedi. Və Allah sonlandırması/cəzalandırması çox şiddətli olandır. Və hər kim, Allaha işin nəticəsini həvalə edərsə, bilsin ki, şübhəsiz, Allah ən üstün, ən güclü, ən şərəfli, məğlub edilməsi mümkün olmayan/mütləq qalib olan, ən yaxşı qayda qoyan, pozulmağı yaxşı əngəlləyən/sağlamlaşdırandır.
50,51Və sən mələklərin/vəzifəli güclərin kafirlərin üzlərinə və kürəklərinə vuraraq: “Dadın görək, qızğın atəşin əzabını! Bax budur, bu, sizin öz əllərinizlə etdiklərinizə görədir. Və şübhəsiz ki, Allah qullara heç bir şəkildə haqsızlıq edən deyildir” – deyə onlara keçmişdə etdiklərini və etməli olduqları halda etmədiklərini bir-bir xatırlatdırarkən, bir görsəydin.
52Eynilə Fironun yaxınları və onlardan öncəkilərin etdiyi kimi, onlar da Allahın ayələrini/əlamətlərini/nümunələrini tanımadılar və Allah özlərini günahlarına görə yaxaladı. Şübhəsiz ki, Allah çox güclüdür, cəzası/sonlandırması çox şiddətli olandır.
53Şübhəsiz ki, bu, bir cəmiyyət özündə olanı dəyişdirənə qədər, Allahın o cəmiyyətə nemət olaraq verdiyini dəyişdirmədiyi və şübhəsiz ki, Allahın ən yaxşı eşidən, ən yaxşı bilən olduğuna görədir.
54Tamamilə Fironun yaxınları və onlardan öncəkilərin etdiyi kimi, onlar da Rəbbinin ayələrini/əlamətlərini/nümunələrini yalan saydılar. Biz onları günahlarına görə dəyişikliyə/dağıntıya uğratdıq – Fironun yaxınlarını suda boğduq. Hamısı da öz mənliklərinə haqsızlıq edənlər idilər.
55,56Şübhəsiz ki, Allah qatında canlıların ən pisi/kafirlər – Allahın tanrılığını və rəbbliyini bilərək rədd edərək iman etməyənlər özləri ilə andlaşma etdiyin halda, hər dəfəsində andlaşmalarını pozanlardır. Onlar Allahın qoruması altına girməzlər.
(88/8, Ənfal/48–56)
Nəcm: 474
57Artıq onları hərbdə/pozuculuq işində yaxalayarsansa, ibrət almaları üçün onlarla birlikdə arxa planlarında olanları da dağıt.
58Əgər bir qövmün xainlik etməsindən qorxarsansa, eyni şəkildə andlaşmanı pozduğunu onlara bildir. Şübhəsiz ki, Allah xain insanları sevməz.
59Kafirlər, özlərinin önə keçdiklərini də sanmasınlar. Şübhəsiz ki, onlar aciz buraxa bilməzlər.
(88/8, Ənfal/57–59)
Nəcm: 475
60Və siz də gücünüzün yetdiyi qədər onlara qarşı hər çeşiddən qüvvət toplayın və döyüş atları[2] hazırlayın ki, onlarla Allaha düşmən olanları/öz düşmənlərinizi və Allahın bilib, sizin isə bilmədiyiniz, bunlardan aşağı daha başqalarını da qorxudasınız. Və Allah yolunda hər nə xərcləyərsinizsə, o sizə əskiksiz ödənilər və siz haqsızlığa uğradılmazsınız.
61Və əgər onlar barış üçün yanaşarlarsa, sən də barışa yanaş! Və işin nəticəsini Allaha həvalə et. Şübhəsiz ki, Allah ən yaxşı eşidənin, ən yaxşı bilənin məhz özüdür.
62,63Və əgər onlar sənə hiylə qurmaq istəyərlərsə, bil ki, şübhəsiz, sənə Allah yetər. O, səni Öz köməyi ilə və möminlərlə gücləndirəndir və möminlərin könüllərini bir-birinə isinişdirəndir. Sən yer üzündə nə varsa hamısını bütünlüklə xərcləsəydin, yenə də onların könüllərini bir-birinə isinişdirə bilməzdin. Amma Allah isinişdirdi. Şübhəsiz ki, O, ən üstün, ən güclü, ən şərəfli, məğlub edilməsi mümkün olmayan/mütləq qalib olan, ən yaxşı qayda qoyan, pozulmağı yaxşı əngəlləyən/sağlamlaşdırandır.
64Ey Peyğəmbər! Sənə və möminlərdən sənə uyanlara Allah yetər!
65Ey Peyğəmbər! Möminləri döyüşə təşviq et. Əgər sizdən səbr edən iyirmi nəfər olarsa, iki yüzə qalib gələrlər. Və əgər sizdən yüz nəfər olarsa, şübhəsiz ki, düşmənlər anlayışsız bir cəmiyyət olduqlarına görə, kafirlərdən min nəfərini məğlub edərlər.
66İndi Allah sizin yükünüzü yüngülləşdirdi və sizdə şübhəsiz ki, bir zəif yer olduğunu bildi. O halda, sizdən səbr edən yüz nəfər olarsa, iki yüzə qalib gələrlər. Və sizdən min nəfər olarsa, Allahın izni ilə/biliyi ilə iki mini məğlub edərlər. Və Allah səbr edənlərlə birlikdədir.
67Yer üzündə öz sanbalını nümayiş etdirmədikcə/döyüşdə qəti və tam üstünlük əldə etmədikcə, özünə əsirlər götürməsi heç bir peyğəmbərə uyğun deyildir. Siz dünya genişliyini istəyərsiniz, Allah da axirəti istəyər. Və Allah ən üstün, ən güclü, ən şərəfli, məğlub edilməsi mümkün olmayan/mütləq qalib olan, ən yaxşı qayda qoyan, pozulmağı yaxşı əngəlləyən/sağlamlaşdırandır.
68Əgər Allahdan bir yazı olmasa idi, qətiliklə aldığınız/əldə etdiyiniz/götürdüyünüz şeylərə görə sizə böyük bir əzab toxunardı.
69Artıq əldə etdiyiniz qənimətdən halal və xoş olaraq yeyin və Allahın qoruması altına girin. Şübhəsiz ki, Allah çox bağışlayandır, çox mərhəmət edəndir.
70Ey Nəbi! Əsirlərdən əlinizdə olan kimsələrə de ki: “Əgər Allah sizin qəlblərinizdə bir xeyir bilirsə, sizdən alınandan daha xeyirlisini sizə verər və günahlarınızı bağışlayar. Və Allah çox bağışlayandır, çox mərhəmət edəndir”.
71Və əgər sənə xəyanət etmək istəyərlərsə, yaxşı bilsinlər ki, bundan öncə onlar Allaha qarşı xainlik etdilər və Allah möminlərə onlardan artıq imkan verdi. Və Allah çox yaxşı bilən, ən yaxşı qayda qoyan, pozulmağı yaxşı əngəlləyən/sağlamlaşdırandır.
(88/8, Ənfal/60–71)
Nəcm: 476
72Şübhəsiz, iman etmiş, yurdlarındən köç etmiş, Allah yolunda mallarıyla, canlarıyla döyüşən və sığınacaq verib, kömək edən bu insanlar – bəli, bax budur, bunlar biri digərinin kömək edəni, yol göstərəni, qoruyan yaxını olanlardır. İnanan və hicrət etməyən insanlara gəlincə, hicrət edənə qədər onlarla yaxınlıq etmək barəsində söz belə ola bilməz. Və din uğrunda kömək istəyərlərsə, aranızda andlaşma olan bir xalqın zərərinə olmadan, onlara kömək etməlisiniz. Və Allah etdiklərinizi çox yaxşı görəndir.
73Kafirlər də bir-birlərinin köməkçi, yol göstərici, qoruyucu yaxınlarıdır. Əgər siz də onu etməsəniz möminlər olaraq bir-birinizin vəlisi [köməkçi, yol göstərici, qoruyucu yaxınları] olmasanız, yer üzündə böyük bir qarışıqlıq və insanları dindən döndərmə işləri ortaya çıxar.
74Və iman edən, hicrət edən və Allah yolunda var gücü ilə əzm göstərən o insanlarla sığınacaq verib saxlayan və kömək edən insanlar… Bax budur, bunlar gerçək möminlərin məhz özləridir. Bunlar üçün bir bağışlanma və hörmətli bir ruzi vardır.
75Və bundan sonra inanan və sizinlə birlikdə yurdlarından köç edən və var gücüylə əzm göstərən insanlar da artıq sizdəndirlər. Əqrəba olanlar da, Allahın kitabına görə bir-birlərinə daha yaxındırlar. Şübhəsiz ki, Allah hər şeyi ən yaxşı biləndir.
(88/8, Ənfal/72–75)
[1]Burada bəhs ediləcək döyüş və münaqişə əsnasındakı hadisələr, Bədir döyüşü ilə əlaqədardır. Mədinənin cənub–qərbində, Mədinəyə 120, Qırmızı dənizə isə 20 km. məsafədə olan Bədir, ədviyyat yolu qonaq yerlərindən biridir.
Məkkə müşrikləri, Mədinəyə yerləşən Rəsulullah və yoldaşlarının təkrar gələcəklərindən qorxduqları üçün zaman-zaman bəzi dəstələr yollayıb, onlara zərər verirdilər. Həmçinin Mədinədə, Rasulullah və möminlərin Mədinəyə gəlişindən rahatsızlıq duyan bir qisim, bunların başında da, o günlərdə tac geyib, kral olmaq üzrə olan, Rəsulullahın gəlişiylə unudulan, Abdullah b. Übey b. Səlül var idi. Belə ki, Mədinə xalqı, Abdullah b. Übey b. Səlülun yerinə Rasulullahı dövlət başçısı etmişdilər.
Xalqın bu seçimi və əqrabalarından bir çoxunun müsəlman olduğuna görə, Abdullah b. Übey b. Səlül, Müsəlmanlara qatılmağın özü və yoldaşları üçün daha uyğun olacağına qərar verərək, görünüşdə Müsəlman oldular. Beləliklə, Mədinədə münafiqlik hərəkatı başladı.
Məkkə idarəçiliyindəki kinli müşriklər, Mədinədəki dostları Abdullah b. Səlül ilə işbirliyi edərək, Rəsulullah və yoldaşlarını Mədinədən çıxarmağı, hətta onları yox etməyi planladılar və Abdullah b. Übey b. Səlüla belə bir məktub yazdılar: – “Siz bizimkiləri sığındırdınız. Siz ya Muhəmmədi öldürər və ya yurdunuzdan çıxararsınızsa, yaxud da biz hamılıqla üzərinizə hücum edər, kişilərinizi öldürüb, qadınlarınızı əsir alarıq”.
Bu məktubdan sonra Məkkə müşrikləri ilə Mədinə münafiqləri işbirliyi etdilər. Buna görə, Rəsulullah və möminlər öldürüləcək və ya Mədinədən sürgün ediləcəkdilər.
Rəsulullah və möminlər bu planı öyrəndilər və əks tədbir almağa başladılar. Elə bu dövrdə də, Allah möminlər üçün yeni strategiya müəyyən edir: fitnə, haqqsızlıq və yer üzündə qarışıqlığın ortadan qalxması üçün lazım gəldiyində döyüşmələri [ölmələri və öldürmələri] vacib olduğunu bildirirdi. Artıq möminlər, dinlərini, canlarını və yurdlarını qorumaq üçün döyüşmək məcburiyyətində idilər.
Bu əsnada Məkkəli müşriklər müsəlmanları təhdid edir, Mədinə yaxınlarına qədər göndərdikləri talançı birliklər yoluyla onlara zərərlər verirdilər. Son olaraq da, Məkkə müşriklərinin ortaqlığıyla təşkil olunan və Əbu Süfyan tərəfindən idarə edilən bir ticarət karvanını Suriyaya göndərdilər. Məqsədləri bundan əldə edilən qazanc ilə döyüş hazırlığı etmək və müsəlmanlara son zərbəni endirmək idi.
Bunu xəbər alan Rəsulullah (s.ə), vəziyyəti əshabıyla istişarə etdi. Haqqında söhbət gedən karvanın Məkkəyə çatmasına əngəl olunması qərarlaşdırılıb, 83–ü muhacirlərdən, 61–i Evsdən, qalanları da Hazrecdən olmaqla cəmi 305 nəəfərlik bir ordu hazırlandı. 3 atları və 70 dəvələri var idi.
[2]Quran endiyi dövrün ən mükəmməl döyüş vasitələri olan “atları”, bu gün, “hava qüvvələri, hava gəmiləri, qitələrarası raketlər, nüvə silahları və s.” olaraq anlamaq lazımdır.
